Lắp điện mặt trời mái nhà: Thông báo để quản lý, không phải 'xin - cho'

Chiều 8-10, Bộ Công Thương tổ chức họp báo thường kỳ cung cấp thông tin về hoạt động của ngành.

Trả lời câu hỏi của báo chí về phát triển điện mặt trời mái nhà, ông Bùi Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực cho biết điện mặt trời mái nhà hình thức tự sản xuất, tự tiêu thụ, người dân chỉ bán phần điện dư lên lưới quốc gia (nếu có). Đối với hộ ở vùng sâu, vùng xa, hải đảo không có điện lưới quốc gia thì mới dùng độc lập, không cần thông báo.

Còn đối với đa số hộ dân đang dùng điện mặt trời mái nhà hiện nay đều phải qua lưới điện quốc gia, trước tiên mua điện qua Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để phục vụ sinh hoạt và là khách hàng của EVN.

Bộ Công Thương cho biết việc yêu cầu hộ dân thông báo khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu chỉ nhằm giúp ngành điện nắm bắt công suất để cân đối cung ứng. Ảnh: AH

Theo ông Hùng, điện mặt trời chỉ hoạt động vào ban ngày, đặc biệt là buổi trưa, còn vào buổi tối hoặc những thời điểm không có nắng, hộ dân vẫn sử dụng điện từ lưới quốc gia. Vì vậy, thông báo giúp ngành điện có căn cứ cân đối và đảm bảo cung ứng ổn định.

“Đây là thông báo, không phải là cơ chế bắt phải đi đăng ký hay xin - cho, mà chỉ cần thông báo cho Sở Công Thương địa phương hay đơn vị điện lực địa phương để nắm được thông tin công suất, nhu cầu sử dụng để điều tiết cân đối cung – cầu điện hợp lý. So với các quy định cũ, cơ chế mới sẽ thuận tiện hơn nhiều”, ông Hùng nhấn mạnh.

Ông Hùng cũng thông tin, hiện Bộ Công Thương đang xây dựng, trình Chính phủ ban hành quyết định mới nhằm khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà, với các cơ chế thuận lợi và thủ tục hành chính được rút gọn. Dự kiến, người dân có thể được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất khoảng 7%/năm, kèm hỗ trợ thêm 2–3 triệu đồng nếu đầu tư dự án. Đồng thời, sẽ có cơ chế cho phép bán phần điện dư lên lưới.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh thêm, Bộ Công Thương giao Cục Điện lực rà soát Nghị định 58/2025 hướng dẫn Luật Điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới để đơn giản thủ tục.

“Mục tiêu phát triển điện mặt trời mái nhà đã được nêu rõ trong quy hoạch, phấn đấu đạt 50%. Do vậy, không có lý do gì để ngành công thương đặt ra các thủ tục gây khó khăn để hạn chế loại hình này”- Thứ trưởng Bộ Công Thương khẳng định.

Theo Thứ trưởng, việc yêu cầu thông báo chỉ nhằm giúp ngành điện nắm bắt công suất để cân đối cung cấp điện hợp lý, không phải là một hình thức “xin - cho”. Các thủ tục hiện hành đã được thiết kế đơn giản. Ngành điện là lĩnh vực kỹ thuật đặc thù, vì vậy cần có đội ngũ tư vấn, đơn vị lắp đặt hỗ trợ người dân về thông số và hướng dẫn thực hiện.

Bộ cũng đang chỉ đạo các địa phương tăng cường tuyên truyền, hỗ trợ hộ gia đình, đồng thời tiếp tục rà soát để đơn giản hóa thủ tục hơn nữa.

AN HIỀN