Khi được liên hệ, Ủy ban Châu Âu chưa đưa ra bình luận chính thức về thông tin này. Bộ Thương mại Trung Quốc cũng không phản hồi ngay lập tức trước các yêu cầu bình luận về khả năng áp thuế này.
Động thái này xuất hiện sau khi Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen tuyên bố đầu tháng về kế hoạch đề xuất một phương pháp mới nhằm kiểm soát nhập khẩu thép. Bà lý giải rằng tình trạng dư thừa công suất toàn cầu đang gây áp lực lên biên lợi nhuận và làm suy yếu khả năng đầu tư vào giảm phát thải carbon của ngành thép châu Âu.
Bà Von der Leyen cũng cho biết thêm Ủy ban sẽ đề xuất một công cụ thương mại mới, dài hạn để thay thế các biện pháp bảo vệ thép hiện tại vốn sẽ hết hạn. Theo quy định thương mại quốc tế, EU không thể kéo dài các biện pháp bảo vệ này sau giữa năm 2026.
Trong khi đó, xuất khẩu thép của Trung Quốc được dự báo sẽ tăng từ 4% đến 9%, đạt mức kỷ lục khoảng 115-120 triệu tấn theo ước tính của các nhà phân tích. Tuy nhiên, theo số liệu từ Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc, chỉ khoảng 4% lượng thép xuất khẩu năm 2024 của nước này (tương đương 368,000 tấn) được chuyển đến EU.
Chính vì khối lượng tương đối nhỏ này, các chuyên gia cho rằng tác động của mức thuế EU dự kiến đối với ngành thép Trung Quốc có thể sẽ không đáng kể. Tuy nhiên, động thái này lại phản ánh xu hướng gia tăng các biện pháp bảo hộ trên toàn cầu.
Đáng chú ý, Trung Quốc hiện đang sản xuất hơn một nửa lượng thép toàn cầu và đang tìm kiếm thị trường mới sau khi tình trạng suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản đã làm suy giảm đáng kể nhu cầu nội địa. Theo Thông tin Biện pháp Khắc phục Thương mại Trung Quốc, đã có khoảng 54 biện pháp thuế quan và rào cản thương mại khác được áp dụng đối với thép Trung Quốc từ đầu năm 2024. Các nhà phân tích cảnh báo rằng khi xuất khẩu thép Trung Quốc tăng, nhiều khả năng sẽ có thêm các biện pháp hạn chế được áp dụng.
Không chỉ đối mặt với áp lực từ phía Châu Âu, các nhà sản xuất thép châu Âu hiện cũng đang phải chịu thuế nhập khẩu 50% từ Mỹ - một thách thức kép cho ngành công nghiệp này.
Trước đó, vào cuối tháng 7, EU đã bắt đầu giám sát chặt chẽ việc nhập khẩu và xuất khẩu phế liệu kim loại bao gồm thép, nhôm và đồng sau những cảnh báo nghiêm trọng từ ngành công nghiệp về tình trạng thiếu hụt và nguy cơ đóng cửa các nhà máy luyện kim. Các doanh nghiệp luyện kim EU đã gặp không ít khó khăn trong việc đảm bảo nguồn cung phế liệu kim loại - vốn là nguyên liệu đầu vào quan trọng và đóng vai trò không thể thiếu trong nỗ lực giảm phát thải carbon của khối này.
Vũ Hạo (Theo Kallanish)
