Cuộc khảo sát mới nhất của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng của đồng Nhân dân tệ Trung Quốc, với thị phần giao dịch ngoại hối đã tăng lên 8.5% từ mức 7% vào năm 2022. Sự tăng trưởng này không chỉ phản ánh ảnh hưởng ngày càng lớn của nền kinh tế thứ hai thế giới trên thị trường tiền tệ toàn cầu mà còn báo hiệu thành công bước đầu trong chiến lược quốc tế hóa đồng tiền của Bắc Kinh.
"Đồng Nhân dân tệ đang nhanh chóng tiến gần đồng Bảng Anh, khi nỗ lực quốc tế hóa đồng tiền của Trung Quốc cho thấy tiến triển", Moh Siong Sim, chuyên gia chiến lược ngoại hối tại Bank of Singapore nhận định. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý: "Những thách thức — như hạn chế về dòng vốn xuyên biên giới — vẫn còn trong việc lật đổ sự thống trị toàn cầu của USD".
Trong khi đồng Nhân dân tệ đang trên đà tăng trưởng, đồng Euro và đặc biệt là đồng Bảng Anh lại đang trải qua giai đoạn khó khăn. Thị phần của đồng Euro đã sụt giảm gần hai điểm phần trăm xuống còn dưới 29%, trong khi đồng Bảng Anh thậm chí còn giảm mạnh hơn, xuống còn 10.2% từ mức trung bình 13% trong ba cuộc khảo sát trước đó.
Sự suy giảm của đồng Bảng Anh làm dấy lên nhiều câu hỏi về vị thế của nó như một đồng tiền dự trữ quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về mức nợ cao của nền kinh tế Anh. Với khoảng cách chỉ còn khoảng 1.7 điểm phần trăm thị phần, đồng Nhân dân tệ đang dần thu hẹp khoảng cách với đồng Bảng Anh trong xếp hạng các đồng tiền được giao dịch nhiều nhất.
Trong khi đó, đồng USD vẫn giữ vị trí thống trị trên bảng xếp hạng. Mặc dù sự không chắc chắn của nhà đầu tư về chính sách của Mỹ đã dẫn đến nhiều đồn đoán về vị thế của đồng đô la như đồng tiền neo giữ của thế giới, cuộc khảo sát không cho thấy bất kỳ dấu hiệu nào về sự sụt giảm trong ý muốn giao dịch đồng tiền này. Tuy nhiên, điều này một phần là do các nhà đầu tư đang phản ứng trước sự mất giá của đồng bạc xanh.
Bất chấp những thay đổi trong vị thế của các đồng tiền, các trung tâm tài chính truyền thống vẫn giữ vững vị trí của mình trên bản đồ giao dịch toàn cầu. Cuộc khảo sát với dữ liệu từ hơn 1,100 ngân hàng và đại lý tại 52 quốc gia cho thấy các trung tâm giao dịch ngoại hối tại Anh, Mỹ, Singapore và Hồng Kông cùng nhau chiếm tới 75% tổng hoạt động giao dịch toàn cầu, duy trì vị thế tương tự như những năm gần đây.
Đồng USD vẫn áp đảo trong giao dịch toàn cầu
Ngoài thị trường ngoại hối, khảo sát BIS cũng ghi nhận sự sôi động trên thị trường công cụ phái sinh lãi suất. Giao dịch OTC đối với các công cụ này đã tăng mạnh lên 7.9 ngàn tỷ USD, tăng 59% kể từ năm 2022.
Đáng chú ý, trong phân khúc phái sinh lãi suất này đã xuất hiện dấu hiệu rõ ràng của sự dịch chuyển khỏi đồng đô la. Các hợp đồng bằng đồng euro gần như tăng gấp đôi lên 3 ngàn tỷ USD, chiếm 38% tổng số toàn cầu và trở thành đồng tiền có thị phần cao nhất trong phái sinh lãi suất. Trong khi đó, giao dịch các công cụ phái sinh bằng đồng yên tăng đột biến 684%, chiếm 5.2% khối lượng giao dịch toàn cầu.
Sự tăng trưởng mạnh mẽ của phái sinh yên Nhật phản ánh sự thay đổi quan trọng trong chính sách tiền tệ của Nhật Bản, khi Ngân hàng Trung ương nước này, sau nhiều năm duy trì lãi suất ở mức âm, đã bắt đầu tăng lãi suất vào năm 2024, tạo ra làn sóng hoạt động giao dịch mới trên thị trường.
Vũ Hạo (Theo Reuters)
