Toàn cảnh buổi đối thoại chuyên đề "Khoa học công nghệ & Đổi mới sáng tạo - Sức bật để vươn mình"
Sẵn sàng cho sự thay đổi lớn
Theo ông Khoa, trong “bộ tứ trụ cột” gồm Nghị quyết 68, 57, 59 và 66, hiện nay FPT đang trực tiếp tham gia vào Nghị quyết 57 về phát triển đột phá, đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học công nghệ - trụ cột thay đổi toàn bộ cấu trúc Chính phủ số của Việt Nam. Dữ liệu chính là câu chuyện trọng tâm.
Trước đây, chuyển đổi số và Chính phủ số ở Việt Nam là “mạnh ai nấy làm”. Địa phương nào mạnh thì tự làm, bộ ngành nào mạnh thì tự triển khai, thiếu kiến trúc tổng thể. Từ khi có Nghị quyết 57, nguyên tắc đã rõ ràng với việc Chính phủ nắm dữ liệu, bộ ngành nắm nền tảng, địa phương thụ hưởng và thu thập dữ liệu. Do đó, chắc chắn các doanh nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng.
Từ ngày 01/01/2026, một số hệ thống dữ liệu sẽ được cung cấp để doanh nghiệp có thể khai thác. Ví dụ, chỉ cần theo dõi dữ liệu về lượng thuốc cảm cúm bán ra bất thường ở một thành phố, lập tức có thể dự báo dịch bệnh. Từ đó, nhiều dịch vụ khác sẽ hình thành.
Hay một cách cụ thể hơn, hiện có 5,585 thủ tục hành chính, giấy tờ nhiều, thủ tục rườm rà, trong khi Chính phủ số đã nói đến từ lâu nhưng chưa thay đổi rõ rệt. Tuy nhiên, sự thay đổi sẽ bắt đầu từ bây giờ.
FPT cùng các tập đoàn lớn và các bộ, ngành đặt mục tiêu từ 01/01/2026, công việc sẽ được xử lý trên hệ thống dữ liệu liên thông. Sau khi hoàn thiện 11 cơ sở dữ liệu quan trọng nhất của Chính phủ, sẽ tiếp tục triển khai hơn 100 cơ sở dữ liệu khác, qua đó tạo ra thay đổi lớn.
Ông Nguyễn Văn Khoa - Tổng Giám đốc FPT chia sẻ tại diễn đàn
Doanh nghiệp đang chậm hơn Chính phủ
Một câu chuyện khác cũng được ông Khoa nhắc đến là việc Chính phủ đang đi trước doanh nghiệp, doanh nghiệp công nghệ đi trước doanh nghiệp truyền thống. Các doanh nghiệp dịch vụ truyền thống đang thiếu sáng tạo và có nguy cơ bị bỏ lại.
“Đó là điều khiến chúng tôi lo nhiều hơn là vui. Với những người làm khoa học công nghệ, kiến thức không chỉ đến từ sách vở mà còn từ những câu hỏi chưa có lời đáp. Bối cảnh hiện tại đặt ra câu hỏi rằng doanh nghiệp cần làm gì trong kỷ nguyên mới, khi vai trò quản lý nhà nước thay đổi mạnh mẽ” - ông Khoa chia sẻ.
Nghị quyết của Bộ Chính trị và Chính phủ đã có, gần đây là Nghị quyết về y tế toàn dân, giáo dục, sắp tới sẽ có nghị quyết rất lớn về sáng tạo và khởi nghiệp. Vấn đề là làm sao đưa cuộc sống vào nghị quyết, chứ không chỉ đưa nghị quyết vào cuộc sống, có nghĩa rằng người thụ hưởng chính là doanh nghiệp.
CEO đưa ra nhiều đề xuất để giải quyết câu hỏi này. Thứ nhất là công nghệ ngay từ ngày đầu tiên. Doanh nghiệp dù kinh doanh bất kỳ sản phẩm nào, cũng phải đặt công nghệ làm cốt lõi. Việc xây dựng nguồn nhân lực biết làm việc với AI, vốn đang thiếu trầm trọng, cũng là điều cần làm.
Thứ hai, doanh nghiệp phải tự vận động thay vì chỉ chờ chính sách. Những doanh nghiệp biết tận dụng chính sách là rất tốt, nhưng nếu không làm được điều đó thì nên đi cùng nhau, xây dựng hệ sinh thái.
Cuối cùng, hợp tác phải gắn với pháp lý rõ ràng, minh bạch để đảm bảo sự phát triển bền vững.
“Khoa học công nghệ sẽ không còn đi cạnh mà trở thành lõi của doanh nghiệp, để quản trị minh bạch, bền vững, có hệ thống. Khi đó, nhà đầu tư và các định chế tài chính sẽ sẵn sàng rót vốn” - ông Khoa chia sẻ.
Cấp thiết trang bị từ pháp lý, đầu mối triển khai cho đến nguồn vốn
Theo ông Khoa, Nghị quyết 57 có nội hàm rất rộng, thực sự giải quyết từ vấn đề vốn, cơ chế sandbox, sự kết hợp “3 nhà” (Nhà nước, Nhà trường và Doanh nghiệp), đến cách thức phát triển công nghệ và sản phẩm chiến lược, sản phẩm lõi. Trong nghị quyết này còn bao gồm nhiều lĩnh vực quan trọng như lượng tử, y sinh học và nhiều mảng khác.
Ông Khoa cho rằng các doanh nhân trẻ cần nắm thật chắc về mặt pháp lý. Thực tế, nhiều doanh nhân Việt Nam chưa quan tâm đủ đến pháp lý, nhưng trong kỷ nguyên mới, pháp lý sẽ trở thành yếu tố trọng yếu. Hơn nữa, Việt Nam muốn trở thành quốc gia cạnh tranh thì phải có một môi trường pháp lý thông thoáng, do đó sắp tới sẽ có nhiều thay đổi lớn.
Thứ hai là cần tìm các đầu mối phù hợp để triển khai. Dù vậy, ông Khoa nhấn mạnh việc cần tập trung vào công nghệ lõi và sản phẩm chiến lược của người Việt Nam. Ban đầu có thể chấp nhận công nghệ từ nước ngoài, nhưng sau đó phải làm chủ, tiến tới việc biến Việt Nam thành quốc gia mạnh về khoa học công nghệ.
Một vấn đề khác là nguồn vốn - điều mà các doanh nhân rất trăn trở. Ông Khoa cho biết sẽ đề xuất với Chính phủ về mô hình GP - LP để huy động vốn cho lĩnh vực công nghệ. Bản chất đây là một chuẩn mực quốc tế cho các quỹ mạo hiểm và quỹ đầu tư tư nhân kết hợp với nhau, mục tiêu là thu hút vốn ngoại, quen thuộc với nhà đầu tư quốc tế; phân tách rõ ràng trách nhiệm giữa nhà quản lý quỹ và đơn vị góp vốn; tạo động lực để tối đa hóa lợi nhuận.
Huy Khải
(4).jpeg)
(8).jpeg)
(16).jpeg)
